“A fyddan nhw bob amser yn gwanhau galwadau Plaid Cymru ac yn lleddfu uchelgais Cymru?” gofynnodd Rhun ap Iorwerth AS

Heddiw (Dydd Mercher 10 Gorffennaf 2024) bydd y Senedd yn dadlau cynnig dadl Plaid Cymru cynnig yn galw am degwch i Gymru o Lywodraeth Lafur San Steffan.

Dywedodd arweinydd Plaid Cymru, Rhun ap Iorwerth AS fod y ddadl yn gyfle i Lywodraeth Llafur Cymru i sefyll cornel Cymru neu fentro profi bod y dŵr coch clir rhwng Llafur y DU a Llafur yng Nghymru "wir wedi rhedeg yn sych.”

Mae’r cynnig yn galw ar y Senedd i fynnu paredd gyda gwledydd datganoledig eraill:

  1. Datganoli Ystâd y Goron a'i hasedau i Gymru;
  2. Datganoli pwerau ynghylch plismona a chyfiawnder;
  3. Dychwelwch y pŵer i Lywodraeth Cymru i wneud penderfyniadau a dyraniadau cyllid strwythurol.

Mae Plaid Cymru hefyd wedi galw ar y Llywodraeth Lafur yn San Steffan i gynyddu’r Gyllideb Gymreig o £700m i’w hadfer i’r lefel a osodwyd yn ystod adolygiad gwariant 2021.

Dywedodd arweinydd Plaid Cymru, Rhun ap Iorwerth AS:

"Yn ystod yr etholiad cyffredinol, safodd Plaid Cymru ar blatfform o fynnu tegwch i Gymru ac i atal Llafur rhag cymryd Cymru yn ganiataol. Roeddem yn golygu pob gair, a byddwn yn dwyn y ddwy Lywodraeth Lafur y naill ochr i'r M4 i gyfrif ar ran pobl Cymru.

"Heddiw, bydd dadl Plaid Cymru yn y Senedd yn gofyn am ateb cadarn gan Lafur Cymru ynghylch a fyddan nhw hefyd yn tanysgrifio i bolisi Starmer o wlad cyn plaid drwy fynnu tegwch i Gymru, neu a yw'r dŵr coch clir wedi rhedeg yn sych go iawn.

"O alw am y biliynau sy’n ddyledus i Gymru o brosiect HS2, pwerau dros Ystâd y Goron ac adnoddau naturiol Cymru, datganoli plismona a chyfiawnder i Gymru, a dychwelyd pŵer i Gymru i wneud penderfyniadau cyllid strwythurol a dyraniadau - rhaid i Lafur Cymru brofi eu bod yn barod i sefyll cornel Gymru pwy bynnag sydd â'r allweddi i 10 Downing Street, yn hytrach na dilyn cyfarwyddiadau Llafur.

"Bydd y ddadl heddiw yn brawf i Lafur yng Nghymru, a fyddan nhw bob amser yn gwanhau galwadau Plaid Cymru ac yn lleddfu uchelgais Cymru?"