“Mae'r system yn llanast” - Plaid Cymru yn galw am eglurder ar reolau ar gyfer ysgolion

Sian Gwenllian AS yn dweud bod rhaid i’r llywodraeth “ymateb i bryderon cynyddol gan rieni, athrawon a disgyblion”

Mae Plaid Cymru wedi galw ar Lywodraeth Cymru i egluro'r rheolau i ysgolion ar gyfer hunan-ynysu.

Dywedodd Siân Gwenllian AS, llefarydd Plaid Cymru ar addysg fod y cyngor yn “ei wrthddweud ei hun” ac er bod achosion yn codi, dylid gwneud mwy i cael trefn ar y system, sydd, yn ôl Siân Gwenllian, yn “llanast.”

Codwyd y mater gan Blaid Cymru yng Nghyfarfod Llawn y Senedd ddydd Mawrth 28 Medi, ac atebodd y Trefnydd: “Rwy’n anghytuno â’r aelod bod y system yn  llanast” cyn honni bod y canllawiau cyfredol yn “glir”.

Yn ystod yr wythnos ddiwethaf, bu 9,500 o achosion ymhlith pobl o dan 20 oed, y mwyafrif helaeth ohonynt yn blant ysgol.

Yn ôl Siân Gwenllian, mae’n “rhyfeddol” bod Llywodraeth Cymru yn “methu â mynd i’r afael â phryder a phryderon cynyddol.”

Mae’r Grŵp Cynghori Gwyddonol Annibynnol ar gyfer Argyfyngau (Independent SAGE) wedi ailgyhoeddi canllawiau ar gyfer ysgolion, sy'n cynnwys ailgyflwyno ymbellhau, gorchuddion wyneb a phrofi, ac yn ailddatgan yr angen am awyru effeithiol.

Dywedodd llefarydd Plaid Cymru dros Addysg, Siân Gwenllian AS,

“Mae’n rhaid i Lywodraeth Cymru ymateb i bryderon cynyddol gan rieni, athrawon a disgyblion ynghylch y cyfraddau heintiau cynyddol mewn ysgolion. Yn ôl etholwyr mae’r cyngor a roir iddynt naill ai'n ei wrthddweud ei hun neu'n hollol absennol. Mae’n rhaid i'r llywodraeth sicrhau bod y system profi, olrhain, amddiffynyn ar waith. Er gwaethaf ymdrechion staff rheng flaen, mae problemau ac anghysondebau mawr.

“O ran diogelwch ein plant, mae’n rhyfeddol bod Llywodraeth Cymru yn methu â defnyddio’r mesurau sydd ar gael. Er enghraifft, byddai profi ffrindiau dosbarth a brodyr a chwiorydd sydd wedi bod mewn cysylltiad ag achosion positif COVID yn helpu i nodi achosion positif asymptomatig a fyddai wedyn angen hunan-ynysu.

“Mae llawer mwy y dylid ei wneud o ran awyru. Nid oes penderfyniad o hyd ar y £ 3.3 miliwn a glustnodwyd ar gyfer peiriannau osôn - dylai'r llywodraeth dynnu'r plwg ar y cynllun anffodus hwnnw a gwario arian cyhoeddus ar symud aer o gwmpas ac awyru ystafelloedd dosbarth.

“Dylai ysgolion fod yn lle diogel i’n plant ddysgu - nid yn fagwrfa i COVID-19.”