‘Rhaid cymhwyso’r gyfraith ryngwladol yn gyson a heb ragfarn’

  

Mae arweinydd Plaid Cymru yn San Steffan, Liz Saville Roberts AS heddiw (dydd Iau 11 Ionawr) wedi galw ar Lywodraeth y DU i “ystyried yn ofalus” yr “achos perswadiol” gan Dde Affrica, sy’n cyhuddo Israel o hil-laddiad yn y Llys Cyfiawnder Rhyngwladol.

Dywedodd Ms Saville Roberts fod y gwrandawiad yn nodi “foment hollbwysig o ran dal Israel yn atebol”.

Dywedodd, o ystyried bod 10,000 o blant wedi’u lladd yn ystod ymgyrch filwrol Israel, y dylai Llywodraeth y DU ddilyn yr un egwyddorion ag y gwnaeth yn ystod achos Myanmar o hil-laddiad yn erbyn y Rohingyas. Mae cyflwyniad y DU i’r Llys ar Myanmar yn dadlau bod trothwy is ar gyfer pennu hil-laddiad os yw’r difrod wedi’i achosi i blant yn hytrach nag oedolion.

Ychwanegodd fod “rhaid cymhwyso’r gyfraith ryngwladol yn gyson a heb ragfarn”.

Mae Plaid Cymru wedi cyflwyno cynnig yn San Steffan yn croesawu achos De Affrica ac yn annog Llywodraeth y DU i ystyried achos De Affrica, ac wedi annog pleidiau eraill i arwyddo’r cynnig.

Yn ystod y sesiwn heddiw, dywedodd cyfreithiwr o Dde Affrica, Tembeka Ngcukaitobi, wrth yr ICJ fod “bwriad hil-laddol” Israel yn amlwg “o’r ffordd y mae’r ymosodiad milwrol hwn yn cael ei gynnal”. "Mae'r bwriad i ddinistrio Gaza wedi ei feithrin ar y lefel uchaf o wladwriaeth," meddai.

Dywedodd Liz Saville Roberts AS:

“Mae gwrandawiad heddiw yn y Llys Cyfiawnder Rhyngwladol yn nodi eiliad hollbwysig o ran dal Llywodraeth Israel yn atebol am ei gweithredoedd yn Gaza.

“Wrth inni agosáu at y marc 100 diwrnod ers yr ymosodiadau erchyll gan Hamas ar Hydref 7, dylai’r gwrandawiad hwn fod yn alwad deffro i’r llywodraethau Gorllewinol hynny sydd wedi caniatáu ‘carte blanche’ i Israel yn ei hymateb milwrol. Cyflwynodd De Affrica achos perswadiol, gan honni bod Israel yn methu ag atal hil-laddiad ac yn mynd yn groes i’r confensiwn hil-laddiad—mater y mae’n rhaid i Lywodraeth y DU ei ystyried yn ofalus.

“Mae ymddygiad ymosodol Israel yn Gaza wedi arwain at farwolaethau dros 23,000 o sifiliaid, gan gynnwys bron i 10,000 o blant, o boblogaeth o ddim ond 2.27 miliwn mewn tri mis byr. Fel yr amlinellwyd gan dîm cyfreithiol De Affrica, mae’n ddiymwad bod gwleidyddion Israel mewn safleoedd o rym wedi defnyddio iaith hil-laddiad dro ar ôl tro, ac nid yw’r defnydd eang o fomio cyffredinol, ynghyd â’r tarfu ar gyflenwadau bwyd, dŵr a meddyginiaeth i Gaza, yn gadael unrhyw sifiliaid yn ddiogel.

“Rhaid cymhwyso’r gyfraith ryngwladol yn gyson a heb ragfarn. Cyflwynodd Llywodraeth y DU ymyriad ar y cyd i gefnogi’r cais ar weithredoedd hil-laddol ym Myanmar, gan ganolbwyntio ar yr effaith anghymesur ar blant. Gyda 10,000 o blant yn cael eu lladd yn Gaza, ni allwn mewn unrhyw ffordd gyfiawnhau methu ag ymestyn yr un ddynoliaeth tuag at blant Palestina.

“Dylai mesurau i osgoi a thawelu rhaniad hefyd gael eu camu i fyny yma yn y DU gan fod angen i ni fynd i’r afael ar fyrder â lefelau uwch o wrthsemitiaeth ac Islamoffobia o fewn cymunedau. Bydd dod â’r gwrthdaro yn Gaza i ben a dychwelyd gwystlon yn ddiogel o Israel yn chwarae rhan bwysig wrth ddod â gwrthdaro i ben.

“Mae Plaid Cymru wedi cyflwyno cynnig yn San Steffan yn annog Llywodraeth y DU i wrando ar ddadleuon De Affrica a chymhwyso cyfraith ryngwladol yn gyson i weithredoedd Israel a Hamas. Rydym yn annog pleidiau eraill i ymuno â ni drwy lofnodi’r cynnig.”