Cynllunio

Ers degawdau, mae polisi cynllunio yng Nghymru a Lloegr wedi canolbwyntio ar dwf a datblygiad dinasoedd mawr. Er bod hyn yn briodol yn Lloegr, lle mae’r rhan fwyaf o bobl yn byw mewn dinasoedd a threfi mawr, nid yw’n briodol yng Nghymru. Mae ein dinasoedd yn gymharol fach, ac mae tri chwarter ein poblogaeth yn byw mewn trefi maint canolig a phentrefi bach. Mae Cymru hefyd yn wlad llawn bryniau a chymoedd, sy’n anaddas ar gyfer ymestyniad a lledaeniad dinasoedd.

Felly, bydd Llywodraeth Plaid Cymru yn ail-lunio haen uchaf y system gynllunio yng Nghymru – y Fframwaith Datblygu Cenedlaethol – i ddiffinio chwe rhanbarth newydd yng Nghymru, gan gynnwys dau ranbarth datblygu arbennig yn Arfor (arfordir y gorllewinol) a’r Cymoedd. Bydd gan y Fframwaith newydd hwn weledigaeth unigryw ar gyfer gwneud y mwyaf o botensial pob rhanbarth. I’r perwyl hwn, byddwn ni’n cyflwyno proses ar gyfer cytuno ar Gynlluniau Datblygu Strategol ym mhob un o’r rhanbarthau hyn, yn seiliedig ar strwythurau democrataidd, mor gynnar ag sy’n ymarferol bosib yn nhymor newydd y Senedd.

Yn seiliedig ar flaenoriaethau Cymru yn hytrach na rhai’r Deyrnas Unedig, bydd ein hymagwedd yn canolbwyntio ar rwydweithiau trafnidiaeth gyhoeddus, gan ffurfio coridorau rhwng ‘parthau datblygu’ penodedig.

Byddwn ni’n adfer cydbwysedd i’r system gynllunio leol, lle mae’r cyhoedd wedi’u hymyleiddio a chynghorwyr wedi’u gorfodi i dderbyn cynlluniau nad ydyn nhw’n eu cefnogi.

Bydd ein polisi cynllunio cyffredinol wedi’i integreiddio â gweithgareddau Ffyniant Cymru, Awdurdod Datblygu’r Cymoedd, Asiantaeth Datblygu Arfor, ac Unnos – Tir a Thai Cymru. Bydd hyn yn arwain at ymagwedd fwy rhagweithiol na’r sefyllfa bresennol, sy’n ymateb i gynlluniau datblygwyr preifat, gan arwain at ddarpariaeth annigonol ar gyfer buddsoddiad mewn trafnidiaeth gyhoeddus a seilwaith arall, a defnydd gormodol a diangen o safleoedd maes glas.

Byddwn ni’n creu Arolygiaeth Gynllunio annibynnol, sef Cynllunio Cymru.

Byddwn ni’n pwysleisio bod adrannau cynllunio’n rhwym i flaenoriaethu’r Ddeddf Cydraddoldeb a Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol, a bod ganddynt hefyd ddyletswyddau i amddiffyn plant.

Bydd ein Llywodraeth yn mynd ati i ystyried sut gallai gyflwyno dyddiadau dod i ben neu ddyddiadau adolygu ar gyfer caniatâd cynllunio graddfa fawr, lle mae cymaint o oedi i adeiladu’r datblygiad nes nad yw’r amodau cynllunio y rhoddwyd y caniatâd ar eu sail yn cydymffurfio â Pholisi Cynllunio Cymru bellach.

Byddwn ni’n cryfhau TAN 20 i adlewyrchu’r darpariaethau newydd yn Neddf Cynllunio 2015, gan wneud effaith ieithyddol yn ffactor perthnasol am y tro cyntaf.

Byddwn ni’n cryfhau’r ffafriaeth tuag at ddatblygiad tir llwyd yn hytrach na maes glas, a thuag at adnewyddu yn hytrach na dinistrio mewn polisïau cynllunio, tai ac amgylcheddol.